TikTok videolarını kaydırırken eski şarkıların hızlandırılmış versiyonlarına denk geldiğiniz oldu mu? Belki eski bir arabesk şarkı dans edilebilecek kıvama gelmiştir, vokalin sesi incelmiştir. Şıkır şıkır bir şarkı olmuştur. Bu türden şarkılara “Speed Up”, daha yeni bir tabirle #SpedUp (hızlandırılmış) deniyor. Remiks kültürünün son halkası olan bu şarkılar insan psikolojisiyle oynayarak müzik piyasasını da etkiliyor.
Speed up remiks aslında hip hop türü için yeni bir şey değil, 2000’lerin başında rap şarkıların giriş kısımlarını esir alan “Chipmunk Soul” ile tanıştırayım sizi. Adını, bildiğimiz Alvin ve Sincaplar’dan alan, bir sample modası olarak “sincap ruhu”. Jay Z ve onun plak şirketi Rock A Fella’nın öncülüğünde, ABD’nin Doğu Yakası’nda ortaya çıktı. Klasikleşmiş müzik sample’ları hem bu rapçi çocuklar için fazla yavaş kalıyordu hem de telif meseleleri başlarını ağrıtabilirdi. Bu yüzden klasik şarkıları deforme ederek kendi beat’leriyle birleştirdiler. Bir The Weeknd şarkısında Nükhet Duru duyduğumuzda şaşırmamızın altında Chipmunk Soul kültürü yatıyor. Chipmunk Soul ve Nightcore’la devam eden hızlandırılmış remiks kültürü bugün Spotify’da, YouTube’da ve özellikle #spedup hashtag’inin şimdiden 16 milyardan fazla görüntüleme oluşturduğu TikTok’ta güçlü bir varlığa sahip.
Hikâye, telif korkusu olmayan anonim TikTok cengaverlerinin popülerliğini yitirmiş şarkıları speed up remiksiyle paylaşmasının ardından başladı. Şarkıların orijinal versiyonlarından katbekat fazla dinlenmesiyle devam etti. Speed Up, hızı artırmak ve dikkat süresini daraltmak üzerine inşa edilmiş TikTok için belki de en “mantıklı” müzik trendi. Aslında şarkıyı daha dinamik hâle getirmek için vokali inceltmeye gerek yok. Ancak dinleyiciler bu “bıcır bıcır” etkiyi tercih ediyor. Tatlı köpek ve kedi videoları için daha da ince sesli bir Serdar Ortaç mümkün.
Yeni dinleme alışkanlığını fırsata dönüştürebilirsiniz. Mesela üretmekte kötüsünüz ama çok dinlenmek istiyorsunuz: Unutulmuş bir pop şarkısını alın, tempoyu yaklaşık %130 – %150 oranında artırarak daha da akılda kalıcı hâle getirin. Müziği dans etmek için hızlandıranlar gibi, daha fazla kederlenmek için yavaşlatıp yankı efektli versiyonunu dinleyenler de var. Özgün şarkı artık en az ilgi çeken versiyona dönüştü.
Besteciler için yeni odak noktası da “kusursuz” bir 20 saniye. Bir şarkı kesiti saçma denebilecek sayıda dinlemeye ulaşırken, sanatçısını isimsiz bırakabiliyor. #SpedUp trendinin farkına varan müzisyenler niteliksiz dinleyici etkileşimini anonim kullanıcılara bırakmamak için yeni şarkılarını orijinal ve hızlandırılmış opsiyonlu yayınlamaya başlıyor.
TikTok’un Küresel Müzik İçeriği Yöneticisi Clive Rozario, “Bu sadece özgün şarkıya olan ilgiyi artırmak ve listelerde yükselmesini sağlamakla kalmıyor, bazı durumlarda remiksler orijinalinden bile daha fazla ilgi görüyor. Plak şirketleri de bunu benimseyerek hayranların taleplerini karşılıyor ve ilgi gören yeni versiyonları etkin biçimde destekliyor,” diyor. Bu olguyu potansiyel anti-kapitalist bir olgu olarak görmeye başlayan araştırmacılar da var. Doyumsuz piyasa felsefesinin, kapitalist toplumun yıkıcı süreçlerini hızlandırarak kendisini sabote ettiğini düşünüyorlar.
Orijinal müzik, kulaklara fazla yavaş ve sıkıcı gelmeye başladı. Düzenli kalıpları, yüksek tempoları ve parlak konturları olan müziği sevme eğilimindeyiz, aslında kendimizi nörokimyasal düzeyde ödüllendiriyoruz. Artık yalnızca en iyi şarkıları istemiyoruz, en iyi şarkıların en iyi kesitlerini istiyoruz.
