Uluslararası bir aşı gözlemcisine göre, zengin ülkeler vatandaşlarını üçer kez aşılamak için yeterli sayıda COVID-19 aşısı dozu satın alırken, gelişmekte olan ülkeler pandemiyi sona erdirme çalışmalarında geride bırakılıyor.
Halkın Aşı Birliği’nin (People’s Vaccine Alliance) yaptığı açıklamada, 2021’in sonuna kadar 67 yoksul ülkede 10 kişiden yalnızca birinin aşı olmayı umabileceğini söylüyor. Ancak pandeminin ilk aylarından beri aşı tedarikini güvence altına alma telaşının başladığı gelişmiş dünyada, ihtiyacın üzerinde aşı çoktan sipariş edildi. Dünya nüfusunun sadece %14’ünü temsil eden ülkeler en umut vaat eden aşıların yarısından fazlasını çoktan satın aldı.
Halkın Aşı Birliği, ilaç şirketlerini teknolojilerini ve fikri mülkiyetlerini Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ile paylaşmaya, hükümetleri de COVID-19 krizinden çıkmaya çalışan ülkeler arasındaki ekonomik eşitsizliği kapatmak için gelişmekte olan ülkelere aşı göndermeye çağırdı.
Halkın Aşı Birliği’nin bileşenlerinden Oxfam’ın Sağlık Politikaları Müdürü Anna Mariott, “Kimsenin yaşadığı ülke veya cebindeki para nedeniyle hayat kurtaran bir aşıyı yaptırabilmesi engellenmemelidir,” dedi. Mariott’a göre bir şeyler önemli ölçüde değişmedikçe dünya genelinde milyarlarca insan COVID-19’a karşı güvenli ve etkili bir aşıya ulaşamayacak.
Birleşik Krallık, Salı günü, tamamen yetkilendirilmiş bir COVID-19 aşısı ile vatandaşlarına aşı sağlamaya başlayan ilk ülke olarak dünyayı durma noktasına getiren salgında önemli bir kilometre taşının öznesi oldu. Ancak Halkın Aşı Birliği, İngiltere’nin uygulamaya başladığı, Pfizer ve BioNTech’in geliştirdiği aşıların %96’sının çoktan zengin ülkelerce satın alındığını belirtti. Benzer bir şekilde etkililiği yüksek oranda kanıtlanmış bir diğer öncü aşı Moderna’nın da tüm dozları yine zengin ülkelerce edinildi. Kanada’nın ise tüm aşılar onaylandığı takdirde, vatandaşlarını beş kez aşılamak için yeterli dozu satın aldığı açıklandı. Bu olasılıklar, dünyanın geri kalanındaki durumla büyük bir tezat oluşturuyor zira bu sırada pandemiyle mücadele kapsamında en fazla riske sahip 67 ülkeden Kenya, Myanmar, Nijerya, Pakistan ve Ukrayna olmak üzere beşinde toplamda 1,5 milyondan fazla vaka bildirildi.
Uluslararası Af Örgütü’nün Ekonomik ve Sosyal Adalet Sorumlusu Steve Cockburn, “Aşı istiflemek dünyanın her yerinde, herkesin COVID-19’dan korunmasını hedefleyen küresel çabaları engelliyor,” dedi.
Bu kapsamda Dünya Sağlık Örgütü liderliğinde etkili COVID-19 aşılarına dünya çapında erişimi sağlamayı amaçlayan bir girişim olan COVAX‘a en az 172 ülke katıldı veya katılmayı düşünüyor. Ancak Duke Üniversitesi Küresel Sağlık Enstitüsü’nün geçen ay yaptığı bir araştırma, bu plan kapsamında satın alınan dozların yalnızca 250 milyonunun onaylandığına işaret ediyor.
Kaynak: CNN
