İsrailli-Alman sanatçı Shakak Shapira, Berlin’deki Soykırım Anıtı’nda çekilmiş fotoğraflar ile İkinci Dünya Savaşı sırasında Nazi toplama kamplarında çekilen fotoğrafları birleştirerek Yolocaust adlı bir projeye imza attı. Shapira, Facebook, Instagram, Tinder veya Grindr’da Berlin’deki Soykırım Anıtı konumu veya hashtag’i ile yüklenmiş fotoğrafları toplayarak aynı kadraja korkunç soykırım görüntülerini yerleştirdi.
Projenin web sitesinde, 19.000 metrekarelik alana dizilmiş 2.711 beton kalıptan oluşan anıtı günde yaklaşık 10.000 kişinin ziyaret ettiği, anlamının ve amacının tartışmalı olduğu belirtiliyor. Soykırım sırasında katledilen, toplu mezarlara gömülen veya yakılan 6 milyon Yahudi’nin anısına inşa edilen anıt ise 2005 yılında tamamlandı.
Shapira’nın çalışması hâliyle birden fazla konuda tartışma yaratacak cinsten. Yalnızca adı bile politik doğruculuğu harekete geçirebilir. Bilmeyenler için projenin adının nasıl oluşturulduğu şöyle özetlenebilir: YOLO (You Only Live Once / Yalnızca Tek Bir Hayatın Var), genç insanların kimilerine göre özgürce kimilerine göre sorumsuzca ve aptalca yaşam tarzlarını tanımlamak için kullandıkları bir sözcük. Bu sözcük de görüldüğü üzere Holocaust yani soykırım sözcüğü ile birleştiriliyor. Yolocaust’un geçmişi Shapira’dan önceye dayanıyor. Politik doğruculuğa düzenli olarak yem atıp sille vuran 4chan (VPN gerektirir) kaynaklı olduğunu tahmin ediyorum.
“Yolocaust” bütünüyle soykırımın hafife alınmasının aynı umursamazlıkla teşhir edilmesi gibi görülebilir. Web sitesinde üç soruluk sıkça sorulan sorular kısmında bu konuya şöyle değiniliyor:
“Bu yapılan Soykırım’ın kurbanlarına karşı yapılmış bir saygısızlık değil midir?”
Evet, bazı insanların anıt alanındaki davranışları gerçekten de saygısızca. Ancak kurbanlar artık ölü ve muhtemelen bunu umursamak yerine ölü insanların yaptıkları şeyleri yapmakla meşguller.
Anıtın ve temsil ettiklerinin ağırlığına hürmet göstermeyenleri ağır bir şekilde eleştirdiğini, hatta bir anlamda hedef gösterdiğini söylemek de mümkün. Shapira eğer fotoğrafınızı kullandıysa ve siz de bunun bir parçası olmak istemiyorsanız undouche.me@yolocaust.de (beni.dallamalıktankurtar@yolocaust.de) adresine bir e-posta göndererek fotoğrafınızı siteden kaldırabiliyorsunuz. Web sitesi ilk açıldığından bu yana hatırı sayılır bir miktarda fotoğraf kaldırıldığını da buraya not düşmekte fayda var.
Hamiş: Yolocaust web sitesinden kaldırılan fotoğraflar, fotoğraflardaki insanların yüzleri sansürlenerek verilmiştir.